مقدمه:
انجمن مهندسی گاز ایران بر اساس مفاد مندرج در اساسنامه ی مصوب خود در کمیسیون انجمنهای علمی کشور با بهره گیری از تجارب مفید و موثر در بخش نفت و گاز و فراهم نمودن تمهیدات لازم به منظور فعالیت نظام مند، اقدام به تدوین برنامه ی راهبردی پنج ساله و عملیاتی نمودن آن به شرح زیر می نماید:
1-1 نقاط قوت انجمن مهندسی گاز ایران:
1. دارا بودن اعضای پیوسته و وابسته مجرب متشکل از دانشگاهیان و متخصصان صنعت نفت، گازو پتروشیمی کشور
2. ارتباط تنگاتنگ با دانشگاهها، مراکز علمی وتحقیقاتی و شرکتهای دولتی و غیردولتی فعال در مهندسی گاز
3. برگزاری دوره های آموزش تخصصی برای کارکنان صنعت نفت،گاز وپتروشیمی و دانشجویان مهندسی نفت،گاز و پتروشیمی
4. ارائه مشاوره های تحقیقاتی و عملیاتی به صنایع نفت ،گاز و پتروشیمی
5. مشارکت فعال در برگزاری کنگره های ملی و بین المللی مهندسی نفت ، گاز و پتروشیمی
6. همکاری موثر با کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی
7. ارتباط تنگاتنگ با مدیران ارشد صنعت نفت، گاز و پتروشیمی کشور
8. همکاری موثر با کمیسیون انجمنهای علمی کشور
9. شناخت کامل از وضعیت ذخائر نفت و گاز ، توان تولید و تبدیلات نفت و گاز به فرآورده های با ارزش افزوده بالاتر
10. شناخت کامل از بازارهای انرژی خصوصا بازارهای مصرف نفت، گاز و فرآوردههای نفتی و گازی و صنعت پتروشیمی
11. شناخت کامل از جایگاه ایران و سایر کشورهای عضو اوپک در اقتصاد جهانی و کشورهای دارای ذخائر نفت و گاز
12. شناخت وضعیت و نقش فنّاوری های نوین در مباحث اکتشاف، تولید و بهره برداری، انتقال، تبدیلات نفت و گاز و فرآیندهای فرآورشی و شبکه های گازرسانی
13. دارای توانمندی لازم برای تجدید نظر در اساسنامه ی شرکت ملّی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی
14. دارای توانمندی لازم برای ارائه ی اساسنامه سازمان نظام مهندسی گاز ایران
15. دارای توانمندی لازم برای بازنگری دروس موجود، سرفصل دروس مورد نیاز ، انجام مطالعات تطبیقی کشورهای صنعتی پیشرفته و شرکتهای نفتی بین المللی برای تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صنعت نفت و گاز کشور
16. دارای توانمندی لازم برای ورود به مباحث مدیریت مخازن هیدروکربوری و تبیین نقش و فوایدآن در تولید صیانتی نفت وگاز و ارائه رهنمود به شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و دولت
17. دارای توانمندی لازم برای بهره گیری از توان و ظرفیت اعضای انجمن برای انجام فعالیت های مشاوره ای و تحقیقاتی در بخش بالادستی و پائین دستی نفت و گاز
18. دارای توانمندی لازم برای حضورفعال درمجامع بین المللی از قبیل شورای جهانی نفت و اتحادیه جهانی گاز ونقش آفرینی درساختارتشکیلاتی کنگره های جهانی نفت و گاز
19. دارای توانمندی لازم برای ورود در مباحث قراردادهای نفت و گاز و تجزیه و تحلیل آنها و ارائه رهنمود به شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام ودولت
20. دارای توانمندی لازم برای ورود به بحث رژیم حقوقی دریای خزر برای استیفای حقوق ملت ایران از منابع و ذخائر نفت و گاز در این دریا
21. دارای توانمندی لازم برای ورود به بحث برداشت کشورهای همسایه از مخازن مشترک نفتی و گازی و ارائه راهبردهای کارشناسی به شرکت ملی نفت ایران ،شرکت ملی گاز ایران ، کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، مجمع تشخیص مصلحت نظام و دولت
22. سایت بسیار تخصصی نفت ، گاز و پتروشیمی برای دسترسی اعضا به منابع علمی و اقتصادی به روز
23. دسترسی به پایگاه های علمی تخصصی مهندسی گاز برای ارائه خدمات به اعضاء
24. موفقیت نسبی در حل مشکل امور مالیاتی با سازمان مربوطه
25. تشکیل شاخه دانشجوئی در دانشگاههای کشور
26. ورود به مباحث بررسی ساختار تشکیلاتی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
27. ایجادارتباط مؤثر وموفقیت آمیز با مجامع علمی، بین المللی و تهیه و ارائه گزارشات کارشناسی مستند تواًم با ارائه راهبرد برای ارتقاء مدیریت جهانی انرژی
28. همکاری موثر با وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در خصوص بازنگری دروس موجود، سرفصل دروس مورد نیازبا انجام مطالعات تطبیقی با کشورهای صنعتی پیشرفته و شرکتهای نفتی بین المللی و تعیین رشته ها درمقاطع تحصیلی برای تربیت نیروی انسانی مورد نیاز صتعت نفت کشور
1-2 نقاط ضعف انجمن مهندسی گاز ایران:
1. عدم موفقیت در جذب حداکثری مهندسان گاز کشور
2. نداشتن منابع مالی مکفی برای پیشبرد امور جاری و سرمایه ای
3. عدم تشکیل سازمان نظام مهندسی گاز ایران
4. عدم ورود به بحث تجدید نظر در اساسنامه شرکت ملّی گاز ایران
1-3 فرصت‌ها:
1. احتیاج روزافزون صنعت نفت و گاز ایران به تخصص و تجارب مهندسان گاز کشور
2. نیاز شرکتهای بین المللی نفت ، گازو پتروشیمی به بهره گیری از توان و تخصص مهندسان گاز ایران
3. عضویت انجمن مهندسی گاز ایران در شورای سیاستگذاری بخش ایرانی کنگره های جهانی نفت و گاز
4. کاهش جهانی قیمت انرژی و لزوم به کارگیری نیروی انسانی متخصص وبهره گیری ازفنّاوریهای نوین گاز
5. تلاش برای عضویت انجمن مهندسی گاز ایران در شورای جهانی نفت و اتحادیه بین المللی گاز
6. همکاری برای اثرگذاری در نظام تولید صیانتی نفت و گاز از مخازن مشترک به منظور حفظ حقوق ملت ایران
7. همکاری در تدوین اساسنامه شرکت ملّی نفت ایران وشرکت ملی گاز ایران و قراردادهای بین المللی نقت ، گاز و پتروشیمی
1-4 تهدیدات:
1. نداشتن پشتوانه ی مالی واشکال تراشی مسئولین مالیاتی و تامین اجتماعی کشور از برخورداری از معافیت های قانونی انجمن
2. مهاجرت نخبگان مهندسی گاز به خارج برای ادامه تحصیل و اشتغال در شرکتهای نفتی و گازی بین المللی
3. فقدان ساختمان مستقل برای استقرار دبیرخانه انجمن مهندسی گاز ایران
4. رشد بدون ضابطه موسسات آموزش عالی و پذیرش دانشجو در رشته مهندسی گاز بدون توجه به تهیه امکانات آزمایشگاهی و تامین کادر هیات علمی مجرب
5. بالا بودن ریسک سرمایه گذاری در کشور و عدم امکان تامین منابع مالی برای توسعه میادین نفت و گاز و ازدست دادن نیروهای انسانی متخصص در این بخش
6. تداوم آثار مخرب تحریم های بین المللی یک دهه گذشته به صنعت نفت و گاز و تاثیر آن برروی تولید و توزیع گاز و تضعیف روحیه متخصصان انجمن و کشور
1-5 چشم انداز: (VISION)
تلاش برای نیل به شاخصهای مندرج در بخش نفت ،گاز و پتروشیمی در سند چشم انداز بیست ساله کشور و تحقق اهداف کیفی وکمی برنامه پنجساله ششم توسعه دربخش صنعت نفت ، گاز و پتروشیمی با بهره گیری از توان، تخصص و تجارب متخصصان صنعت نفت و گاز وصاحبنظران مراکز علمی، تحقیقاتی و شرکتهای دانش بنیان در تعامل سازنده با انجمن های علمی همسو و شرکتهای دولتی و غیردولتی فعال در زمینه های مرتبط با بخش نفت ،گاز و پتروشیمی و ارتقاء سطح دانش، تخصص و مهارت مهندسان صنعت نفت وگاز کشور با استفاده از تجارب داخلی و کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه.
1-6 رسالت: (MISSION)
1. کمک به بازنگری دروس دانشگاهی مرتبط با مهندسی گاز
2. کمک به تدوین نظام نوین علمی در امور پژوهش و فنّاوری صنعت گاز
3. برگزاری دوره های آموزش تخصصی مورد نیاز صنعت گاز
4. کمک به تاسیس مراکز علمی و تحقیقاتی در زمینه های مرتبط با صنعت گاز
5. کمک در راه اندازی مراکز مشاوره و ارائه خدمات علمی-کاربردی در صنعت نفت و گاز
6. کمک به دانشگاهها و مراکز علمی و تحقیقاتی در ارتقاء سطح علمی دانشجویان و مهندسان گاز کشور
7. برقراری ارتباط در تعامل سازنده با مراکز علمی و تحقیقاتی فعال در زمینه های مرتبط با صنعت گاز در داخل و خارج از کشور
8. همکاری با انجمن های علمی داخل و خارج از کشور مرتبط با صنعت نفت و گاز به منظور بهره گیری و انتقال تجربیات
9. کمک در برگزاری کنفرانس ها، همایش ها و کنگره های علمی در سطح ملی و بین المللی در زمینه های صنعت نفت و گاز
10. کمک در تولید علم، توسعه و انتشار دستاوردهای علمی و تحقیقاتی در صنایع نفت ،گاز وپتروشیمی
11. انجام مطالعات و تحقیقات کاربردی و ارائه راهبرد در جهت ارتقاء صنعت گاز کشور به مسئولین مربوطه
12. انجام مطالعات و تحقیقات کاربردی و ارائه راهبرد در جهت استقرار و ساماندهی مدیریت مصرف انرژی در کشور
1-7 سیاست های راهبردی انجمن مهندسی گاز ایران:
1. دستیابی به جذب اکثریت هیات علمی، متخصصان و دانشجویان مهندسی نفت، مهندسی گاز و مهندسی پتروشیمی
2. تمرکز بر تقویت و توسعه همکاری با شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی
3. محوریت فنّاوری درخلق ارزش و ثروت و توسعه آن درصنعت نفت و گاز با تاکید بر گسترش فعالیتهای R &T
4. گسترش همکاری با وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری برای تقویت رشته مهندسی گاز در زمینه های آموزشی ، پژوهشی و فنّاوری
5. تداوم و توسعه همکاری با کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ، بازنگری در قوانین نفت، قراردادهای بین المللی نفتی وگازی ونظام تولیدصیانتی نفت و گاز از مخازن مشترک و تبدیلات گاز به فرآورده های با ارزش و مدیریت مصرف انرژی
6. بسترسازی برای حضور حداکثری در کنگره های جهانی نفت ، گاز و پتروشیمی
1-8 چالش‌های راهبردی انجمن مهندسی گاز ایران:
1. چگونگی جذب منابع مالی لازم برای تامین فضای کالبدی مناسب و برگزاری همایش ها و کنگره های ملی وبین المللی و انتشار دستاوردهای علمی و پژوهشی انجمن مهندسی گاز ایران
2. نحوه ی تعامل با شرکت ملّی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران برای انجام مطالعات ازدیاد برداشت و تولید صیانتی ازمخازن نفت و گاز ، نظارت بر اجرای پروژه های تحقیقاتی، نظارت بر قراردادهای نفتی و گازی و تغییر نگرش مسئولان کشور از خام فروشی نفت و گازو ارائه راهبرد برای تبدیلات نفت و گاز به فرآورده های با ارزش افزوده بالاتر
3. دستیابی به راه حل های عملی به منظور ایجاد زمینه جذب حداکثری دانش آموختگان مهندسی گاز و حفظ آنها برای خدمت به کشور
4. نحوه ی استفاده موثراز اعضای انجمن مهندسی گاز ایران برای بهره گیری از منابع هیدروکربوری و چگونگی تبدیل آنها به سرمایه های زاینده و مولد اقتصادی به منظور تنوع و تحرک بخشی به اقتصاد ملی
5. بهینه سازی مصرف انرژی در کشور با حفظ استانداردهای بین المللی زیست محیطی و بهبود ضریب شدت انرژی
6. انتقال سطح فعالیت های انجمن مهندسی گاز ایران از سطح ملی به سطح منطقه ای و بین المللی نفت
7. نحوه ی دستیابی به فنّاوری های نوین در بخش بالادستی نفت و گاز با توجه به شرایط تحریم های بین المللی
8. اصلاح ساختار سامانه های مدیریت صنعت نفت و گاز در جهت ایجاد بنگاه های اقتصادی نفتی و گازی در سطح بنگاه های بین المللی.
1-9 ماموریت‌های انجمن مهندسی گاز ایران:
به موجب مفاد اساسنامه انجمن مهندسی گاز ایران اهداف اصلی آن به شرح زیر میباشد:
• گسترش و پیشبرد و ارتقای علم مهندسی گاز
• توسعه ی کمی و کیفی نیروهای متخصص صنعت گاز
• بهبود بخشیدن به امور آموزشی و پژوهشی و فنّاوری در زمینه های مربوط به مهندسی گاز
• ارتقاء صنعت گاز کشور
• انجام مطالعات واجرای پروژه های تحقیقاتی کاربردی درزمینه انرژی و اصلاح الگوی مصرف
1-10 ارزش‌های نوین مدیریت انجمن مهندسی گاز ایران عبارتند از:
• اتکا به فعالیت های علمی و تحقیقاتی دانش بنیان با تاکید بر خلاقیت، کارآفرینی و ابتکار
• روزآمدی در سطح ملی، منطقه و جهان
• پویایی و تحرک تشکیلاتی
با درنظرگرفتن این ارزشها سرفصل برنامه راهبردی پنج ساله انجمن مهندسی گاز ایران را میتوان به شرح زیر خلاصه کرد:
1-11 برنامه راهبردی پنج ساله انجمن مهندسی گاز ایران
1. انجام مطالعات مهندسی/اقتصادی ، تعیین تنگناها ، برآورد تبعات اقتصادی تنگناها و ارائه راهبردهای ارتقاء وضعیت (فهرست فعالیت های جاری مورخ تیرماه ۱۳۹۶ انجمن مهندسی گاز ایران دراین ارتباط به پیوست این برنامه میباشد) به وزارت نفت وکمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی برای صیانت ازذخایر و بهره برداری صحیح و مناسب از منابع نفت و گاز و نگهداری و حفظ تأسیسات آن و همچنین ارتقاء اقتصاد صنایع پتروشیمی کشور
2. کمک به توسعه ی دانش فنی صنایع بالادستی و پائین دستی نفت و گاز و صنعت پتروشیمی در جهت خودکفایی هرچه بیشتر و کاهش وابستگی به خارج از کشور.
3. بررسی وارائه ی وضعیت فنّاوری در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی با تاکید بر فنّاوری و نیاز بازار نفت، گاز و پتروشیمی
4. همکاری با صنعت نفت و گاز و پتروشیمی برای نظارت علمی بر قراردادهای کلان نفت، گاز و پتروشیمی
5. همکاری با کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و وزارت نفت در زمینه انجام مطالعات وارائه راهبرد بمنظور ایجاد ساختار مدیریت مصرف انرژی و همچنین سیاستگزاری بمنظور دستیابی مدیریت از مخازن نفت وگاز کشور
6. همکاری با وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری در تدوین سرفصل دروس مقاطع مختلف آموزشی در رشته مهندسی نفت و گاز و پتروشیمی
7. تلاش به منظور اختصاص سهم تحقیق و پژوهش در صنعت نفت از تولید ناخالص داخلی ، سالانه به میزان نیم درصد (۰/۵٪) و تا پایان برنامه به میزان سه درصد (۳٪)
8. تلاش برای توسعه ی آموزش و تحقیقات و فنّاوری در زمینه ی صنعت نفت براساس نقشه جامع علمی کشور
9. همکاری با وزارت نفت برای عملیاتی شدن بند الف ماده ی ۱۲۵قانون برنامه ی پنجساله پنجم توسعه وزارت نفت را مجاز نموده است تا با ایجاد فضا و شرایط رقابتی ، نسبت به صدور پروانه ی اکتشاف ، توسعه و تولید مورد نیاز برای بهره برداری از حداکثر ظرفیت ها برای توسعه میدان های نفت و گاز و افزایش تولید صیانت شده با حفظ ظرفیت تولید سال ۱۳۸۹ تا سقف تولید اضافه روزانه یک میلیون بشکه نفت خام و دویست و پنجاه میلیون مترمکعب گاز طبیعی با اولویت میادین مشترک ، با تأکید بر توسعه میدان گازی پارس جنوبی، پس از تصویب، توجیه فنی و اقتصادی طرحها در شورای اقتصاد و درج در قوانین بودجه سنواتی و نیز مبادله موافقتنامه با معاونت (برنامه ریزی ریاست جمهوری) با استفاده از روشهای زیر اقدام نماید:
• استفاده از انواع روشهای اکتشاف، توسعه، تولید در دوره زمانی معین در میادین نفت و گاز
• تهیه مقدمات انتشار اوراق مالی ریالی و ارزی درداخل و خارج از کشور با رعایت قوانین و مقررات مربوط، بدون تضمین دولت استفاده از روش بیع متقابل با رعایت اصول و شرایط موضوع بند (ب) ماده (۱۴) قانون برنامه ی چهارم توسعه
تبصره : وزارت نفت میتواند در طول برنامه نسبت به انعقاد قرارداد توسعه و تولید از کلیه ی میادین مشترک شناخته شده اقدام و تلاش لازم را به عمل آورد.
10. همکاری با دولت برای عملیاتی شدن بند) ب( ماده ی (125) قانون برنامه ی پنجساله ی پنجم توسعه که دولت را مکلف نموده است تا بر مبنای سند چشم انداز بیست ساله کشور و سیاست های کلی نظام در بخش انرژی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و با پشتوانه کامل کارشناسی را به عنوان سند "سندملی راهبرد انرژی کشور "را به عنوان سند بالادستی بخش انرژی برای یک دوره ی زمانی بیست و پنج ساله ظرف حداکثر شش ماه پس از تصویب قانون برنامه تهیه و به تصویب مجلس شورای اسلامی برساند.
11. همکاری برای عملیاتی شدن برنامه ی اجرائی طرح جامع انرژی کشور پس از تصویب قانون سند ملی راهبرد انرژی در هیأت وزیران
12. همکاری با وزارت نفت درجهت شناسایی و اکتشاف هرچه بیشتر منابع نفت و گاز در سراسر کشور و نیز انتقال وبه کارگیری فناوری های جدید در عملیات اکتشافی ، در کلیه مناطق کشور به استثناء استانهای خوزستان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد با تأکید بر مناطق دریایی و خشکی مشترک با همسایگان
13. همکاری با وزارت نفت در راستای اعمال حق حاکمیت و مالکیت بر منابع نفت و گاز و انجام وظایف قانونی خود ضمن ایجاد مدیریت اکتشاف، توسعه و تولید و با تجهیز پستهای سازمانی، نسبت به کارگیری نیروهای متخصص لازم از طریق انتقال نیروی انسانی موجود برای انجام وظایف مندرج در این قانون و قوانین مرتبط اقدام نماید.
14. همکاری با وزارت نفت در راستای فعالیت های اکتشاف، توسعه، استخراج و تولید نفت و گاز
15. برگزاری کنگره ملی مهندسی گازایران سالی یکبارودرپایان برنامه پنجساله برگزاری کنگره بین المللی مهندسی گاز ایران.
16. برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزش تخصصی در دانشگاهها، مراکز علمی و تحقیقاتی و مناطق عملیاتی صنعت نفت
17. تولید و گسترش علم مهندسی گاز در سطح ملی، منطقه ای و جهانی به منظور ارتقاء جایگاه ایران در تولید علم
18. ایجاد، راه اندازی و تجهیز آزمایشگاه های کاربردی استاندارد در زمینه ی مهندسی گاز برای انجام تحقیقات و ارائه خدمات علمی به صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
19. راه اندازی بولتن خبری، نشریه علمی ترویجی و نشریه علمی پژوهشی در زمینه ی مهندسی گاز
20. تاسیس و راه اندازی کتابخانه ی تخصصی مهندسی نفت و گاز
